| Að kvöldi 1. ágúst 1976 var bjartviðri víðast hvar
á landinu. Þetta var um verslunarmannahelgi og fjöldi fólks á ferð. Því
voru margir sem sáu þann mikla loftstein sem féll þetta kvöld, og
lýsingar bárust úr flestum landshlutum,
þar á meðal
frá
Hornafirði, Hornbjargi, Vestmannaeyjum, Grindavík, Grímsey, Flatey,
Reykjavík, Breiðdal, Hnífsdal og Gjögri. Slóðin var ljósmynduð frá
mörgum stöðum. Hún sást sem glitský langt fram á nótt. Myndir og
frásagnir benda til að steinninn hafi fallið 170 km norður af Skagatá,
nálægt 67,6°N, 20,7°V. Þungar drunur heyrðust nokkrum mínútum eftir
fallið, á Skaga, Gjögri og Hornbjargi. Þær komu fram á jarðskjálftamæli
Raunvísindastofnunar Háskólans á Hrauni kl. 22:43:30, þ.e. 10,5 mín
eftir fallið. Reiknuð fjarlægð frá Hrauni skv. því er 198 km (m.v.
meðalhljóðhraðann 315 m/s), en út frá ljósmyndum af slóðinni reiknast
fjarlægðin 168 km. Steinninn hefur komið inn í gufuhvolfið norður af
Húnaflóa, stefnt bratt niður til norðausturs og hugsanlega fallið í sjó.
Hann virðist hafa gengið um sólu í svipaða stefnu og jörðin, en verið á
leið inn fyrir jarðbrautina, orðið glóandi í 100 km hæð og horfið nálægt
20 km. Mælingar á myndum af slóðinni gefa hæðina 30-45 km séð frá
Hornafirði í 420 km fjarlægð. Frásögn sjónarvottar þar af sýndarhæðinni
í gráðum frá jökulbrún bendir til hæðarinnar 24 km. Athugun á Hnífsdal
gefur hins vegar 36-50 km. Af athugunarstöðum hefur Hornbjarg verið næst
staðnum þar sem steinninn féll, í 150 km fjarlægð. Sjónarvottum virtist
steinninn auka hraðann, þótt það sé ekki sennilegt. Ferillinn endaði í
blossa. Halli brautar frá lóðlínu áætlaður út frá slóð: 38°. Áætlaður
upphafshalli 46°. Ferillinn hefur verið allur yfir sjó. Lauslega áætlað
hefur þessi steinn verið um 2 metrar í þvermál og vegið 10 tonn. Nokkrir áhugamenn tóku myndir af slóðinni sem steinninn skildi eftir sig í háloftunum.
Þessa mynd tók Gunnar Tómasson, staddur í Kaldbaksvík á Ströndum, 2-3
mínútum eftir að loftsteinninn féll. Slóðin var þá lítið farin að dreifa
sér.
Síðastu myndirnar eru teknar rétt fyrir kl. 1 eftir miðnætti, meira en
tveimur stundum eftir að steinninn féll. Þá hafa háloftavindar dreift
slóðinni í allar áttir. Slóðin er í svo mikilli hæð að hún er lýst upp
af sól þótt venjuleg
ský, sem sjást neðst á myndinni, séu í skugga. Athuga ber að þessi mynd
er tekin með 200 mm aðdráttarlinsu og sýnir aðeins lítið svæði á himninum, um 10° breitt, sem svarar til hnefabreiddar
á útréttri hendi. Þetta sést með samanburði við myndina hér að neðan sem
tekin er með 28 mm gleiðhornslinsu. Myndirnar tók Ágúst Ó. Sigurðsson, staddur í Grímsnesi. Lýsingar af loftsteininum bárust frá 23 stöðum á landinu. Þ.S. 23.10. 2009. Síðasta viðbót 24.4. 2014 |
