Um tunglmyrkva Skuggi jaršarinnar (alskugginn) nęr um 1,4 milljón
kķlómetra śt ķ geiminn, langt śt fyrir braut tunglsins. Skugginn mjókkar
žegar fjęr dregur jöršu, og ķ fjarlęgš tungls er žvermįl hans aš mešaltali
9200 km eša 2,6 sinnum žvermįl tungls. Į göngu sinni um jöršina fer
tungliš oftast noršan eša sunnan viš skuggakeiluna, en stöku sinnum gengur
žaš inn ķ skuggann. Almyrkvar eru misjafnlega langir. Fer žaš ašallega eftir žvķ hvaša leiš tungliš fer gegnum skugga jaršarinnar, en breytileg fjarlęgš tungls og sólar skiptir einnig mįli. Ef tungliš fer nęrri mišju skuggakeilunnar veršur myrkvinn tiltölulega langur, en ef žaš heldur sig nęrri rönd skuggans varir myrkvinn skemur. Lengst getur almyrkvi stašiš ķ 1,8 stundir (107 mķnśtur). Leiš tunglsins gegnum skuggann hefur jafnframt įhrif į žaš hve dimmt tungliš veršur; žaš veršur žeim mun dekkra sem žaš fer nęr mišju skuggans. Skżjafar viš rönd jaršar frį tunglinu séš hefur einnig įhrif į žaš hve mikiš sólarljós dreifist inn ķ skuggann. Loks geta eldgos haft veruleg įhrif ef mikiš af fķngeršri ösku kemst upp ķ hįloftin og deyfir sólarljósiš į leiš žess inn ķ skuggann. Eftir eldgosiš mikla ķ fjallinu Pinatubo į Filippseyjum įriš 1991 hélst svifmökkur ķ hįloftunum ķ marga mįnuši. Fyrsti almyrkvi į tungli eftir žaš eldgos var ķ desember 1992. Sį myrkvi var svo dimmur aš tungliš sįst varla, og var eldgosinu kennt um. Almyrkvar į
tungli sjįst aš mešaltali į tveggja til žriggja įra fresti frį
hverjum staš į jöršinni. Nįnari upplżsingar um tķšni myrkva er aš finna
ķ annarri grein. |