Hvaša įr var kristnitakan?

    Į blašsķšu 2 ķ Almanaki Hįskólans standa nokkur įrtöl śr Ķslandssögunni. Žar er įrtališ 999 sett viš kristnitökuna, og hefur svo veriš sķšan 1970. Ķ eldri almanökum var reiknaš meš žvķ aš kristnitakan hefši įtt sér staš įriš 1000. Breytingin var gerš aš tillögu Ólafs Hanssonar prófessors ķ sagnfręši, en rökstušings var ekki getiš fyrr en ķ Almanaki 1999 meš greininni "Žśsund įr frį kristnitöku". Sś grein mun nś flestum gleymd, og er žvķ įstęša til aš rifja hana upp hér.

    Ķ Ķslendingabók Ara fróša segir svo: "Ženna atburš sagši Teitr oss at žvķ, es kristni kom į Ķsland. En Ólįfr Tryggvason fell et sama sumar at sögu Sęmundar prests. Žį baršisk hann viš Svein Haraldsson Danakonung ok Ólįf enn sęnska, Eirķksson at Uppsölum Svķakonungs, ok Eirķk, es sķšan vas jarl at Norvegi, Hįkonarson. Žat vas žremr tegum vetra ens annars hundrašs eptir drįp Eadmundar, en žśsund eptir burš Krists at alžżšu tali." Žessi frįsögn var löngum tślkuš į žann veg aš bęši kristnitakan og fall Ólafs Tryggvasonar hefšu įtt sér staš įriš 1000 e.Kr. En įriš 1964 uršu straumhvörf ķ skošunum manna į žessu mįli. Žaš įr varši Ólafķa Einarsdóttir sagnfręšingur doktorsritgerš viš hįskólann ķ Lundi um ašferšir til aš tķmasetja atburši ķ fornķslenskum sagnaritum. Ķ ritgeršinni komst Ólafķa aš žeirri nišurstöšu, sem studd var mjög svo sannfęrandi rökum, aš fyrrnefndir atburšir hefšu bįšir gerst įriš 999 e.Kr.  Frįsögn Ara fróša skżrši Ólafķa žannig aš Ari hefši aš öllum lķkindum mišaš įramót viš 1. september, en sś tķmatalsregla var žekkt į hans dögum. Fall Ólafs Tryggvasonar (ķ september) hefši gerst įriš 1000 samkvęmt tķmatali Ara, en kristnitakan (ķ jśnķ) teldist til įrsins 999 hvort sem fylgt vęri reiknireglu Ara eša žeirri venju aš lįta įriš byrja 1. janśar.

Ž.S., jśnķ 2009. Stafagerš breytt 18.7.2014  

Almanak Hįskólans