Indverska tunglfarið Chandrayaan-3

   Í fréttum hérlendis og erlendis hefur verið sagt frá geimfari sem Indverjum tókst að lenda á tunglinu hinn 23. ágúst 2023. Frásagnir eru á þá leið að farið hafi lent nærri suðurpól tungsins eða jafnvel á pólnum sjálfum. Þetta er orðum aukið, eins og bent hefur verið á. Vissulega lenti farið lengra frá miðbaug tungls og nær pól en nokkur önnur flaug hefur gert. En lendingarstaðurinn er á 69° suðlægrar tunglbreiddar, þ.e. 21° frá suðurpólnum. Sá staður getur ekki einu sinni talist til heimskautssvæðis á tunglinu. Á jörðinni eru heimskautasvæðin alla jafna skilgreind frá 66,5° breiddar til 90°.  Innan þeirra marka getur það gerst að sól komi ekki upp í sólarhring eða lengur, og eins getur sól verið þar á lofti í meira en heilan sólarhring. Þetta skýrist af möndulhalla jarðar. Hallinn er 23,5° miðað við braut jarðar um sólu.  Um tunglið gildir öðru máli. Möndull þess hallast aðeins 1,5° miðað við sólbrautina. Heimskautasvæðin á tungli ná því aðeins frá 88,5° til 90°.  Indverska geimfarið hefur því ekki lent innan heimskautasvæðis.

Þ.S. 29. sept. 2023.